Nieuws en Mededelingen

23 september 2024 - Nieuwsbrief 'Kijk op exoten' verschenen
Deze week verscheen de nieuwe editie van Kijk op Exoten, een nieuwsbrief vol met interessante informatie over exoten in Nederland. Je kunt de nieuwsbrief op deze pagina downloaden en jezelf aanmelden voor volgende edities.

6 juni 2023 - Nieuwe editie Veldgids duin, heide en stuifzand
Eind juni verschijnt de langverwachte tweede druk van de Veldgids Korstmossen van duin, heide en stuifzand. Het is nu al mogelijk om de veldgids met introductiekorting te bestellen in de nieuwe BLWG-webshop.

28 maart 2022 - Verborgen biodiversiteit in de stad
Michael Stech, onderzoeker bij Naturalis Biodiversity Center, ontvangt een beurs van 1,9 miljoen euro van de Nationale Wetenschapsagenda, een onderzoeksprogramma van de NWO, om samen met universiteiten, hogescholen, gemeenten, bedrijven, natuurorganisaties en andere partners de ‘black box’ van verborgen biodiversiteit in de stad te openen: het HiddenBiodiversity project. De BLWG is mede-aanvrager van dit project en draagt bij door kennis over mossen en korstmossen over te dragen op promovendi. De BLWG gaat ook veldwerk uitvoeren om indicatorsoorten te vinden voor het Urban Heat Island-effect. De resultaten worden vertaald naar een citizen science project en adviezen gericht op het vergroten van de biodiversiteit.

7 februari 2022 - Kijk de BLWG-lezingendag terug
Op 5 februari 2022 was de BLWG-lezingendag in Utrecht. Je kunt de presentaties en foto's van de dag bekijken.

5 februari 2022 - Wilmar Remmelts nieuwe voorzitter van de BLWG
Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 5 februari in Utrecht is Wilmar Remmelts gekozen als voorzitter van het bestuur van de BLWG. Wilmar is al lange tijd actief binnen de werkgroep. Tot haar pensioen werkte ze bij het ministerie van LNV aan onder meer internationale soortenverdragen, Rode Lijsten en natuurmonitoring en heeft een groot netwerk binnen de Nederlandse en internationale soortenbescherming. Ook nieuw in het bestuur is Koen Verhoogt. Hij volgt Margriet Bekking op als excursieregelaar. Koen is al jaren actief al waarnemer en validator van korstmossenwaarnemingen.

5 februari 2022 - André Aptroot benoemd tot BLWG-erelid
Tijdens de ledenvergadering werd André Aptroot voorgedragen voor het erelidmaatschap. André is hiermee de eerste lichenoloog die erelid is geworden van de werkgroep. André is actief lid van de BLWG sinds de jaren '70 en zowel professioneel als in zijn vrije tijd met korstmossen bezig. André werkt momenteel aan de universiteit van Mato Grosso do Sul (Brazilië) aan de biodiversiteit van korstmossen, waarbij hij veel nieuwe soorten ontdekt heeft tijdens expedities in onder andere het Amazonegebied. Het werk van André is meerdere malen bekroond: in 2012 ontving hij samen met Kok van Herk de Prof. J.J. Barkmanprijs voor veldlichenologie. In 2018 stond hij in de lijst van highly cited researchers, de 1% meest geciteerde wetenschappers wereldwijd. In 2019 werd hij erelid van de British Lichen Society.

5 februari 2022 - Prof. J.J. Barkmanprijs voor Klaas van Dort
Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 5 februari in Utrecht ontving oud-BLWG-voorzitter Klaas van Dort de Prof. J.J. Barkmanprijs voor veldbryologie en veldlichenologie. Klaas krijgt de prijs voor de enthousiaste en beeldende manier waarop hij kennis over mossen en korstmossen op een groter publiek overbrengt. Klaas publiceerde veldgidsen, fotogidsen en een overzicht van (korst)mosvegetaties. Hij leidt excursies voor amateurbryologen, geeft cursussen voor vegetatie-onderzoekers en boswachters. Regelmatig geeft hij interviews over mossen op radio en televisie. Als onderzoeker komt hij met zijn bedrijf ForestFun door heel Europa om onderzoek te doen aan mossen en korstmossen in oude bossen.

12 januari 2022 - Tweedehands mossenboeken te koop
Dankzij een aantal schenkingen kan de BLWG dit jaar een flink aantal tweedehands boeken over mossen en korstmossen aanbieden tegen een zachte prijs. Vaak zijn dit moeilijk te verkrijgen boeken waarvoor een lange zoektocht langs antiquariaten nodig is. De tweedehandsboekenactie is er speciaal voor leden van de BLWG. Klik voor de boekenlijst en bestelformulier.

5 september 2021 - Invoer-app voor waarnemingen van (korst)mossen
Samen met FLORON, NMV en ANEMOON lanceert de BLWG een invoerapp. Met de app kun je in het veld waarnemingen van mossen en korstmossen verzamelen. Ten opzichte van andere invoerapps voor waarnemingen, onderscheidt de app zich door het gebruik van de juiste standaarden voor eigenschappen zoals substraat en habitat, zodat de waarnemingen perfect aansluiten op de dataset van 1,5 miljoen (korst)mossenwaarnemingen die de BLWG in de Nationale Databank Flora en Fauna beheert. Meer informatie....

23 maart 2021 - Dries Touw overleden
Op 23 maart is de beroemde bryoloog Dries Touw overleden. Dries was auteur van het standaardwerk 'De Nederlandse Bladmossen', waarmee hij bekendheid in Nederland verwierf. Als wetenschapper was hij verbonden aan het Rijksherbarium (nu Naturalis). Bij bryologen wereldwijd stond hij bekend vanwege zijn onderzoek aan de mosflora van Indonesië. In ons tijdschrift Buxbaumiella nr. 97, pagina 63 lees je een interview met Dries. Onlangs werd ook het mos Ptychostomum touwii Bijlsma, Kruijer & M. Stech naar hem vernoemd.

20 september 2020 - Wintersponsvorkje campingbewoner
Een bekend verschijnsel op de camping: nadat de kampeerder is vertrokken blijft er een kale plek in het gras achter. Op zulke plekken zijn de afgelopen jaren tientallen plantensoorten uit Zuid-Europa gevonden, die meegelift zijn met tent of caravan. Nu is er ook een mediterraan levermos ontdekt: Wintersponsvorkje. Lees er meer over op Nature Today.

1 juli 2020 - Mos vernoemd naar bryoloog Dries Touw
Een nieuwe soort uit de groep van knikmossen is vernoemd naar bryoloog Dries Touw, die vanaf de jaren '60 werkzaam was bij het Rijksherbarium. Meer over Ptychostomum touwii is te vinden in het bericht op Nature Today. Het is niet het eerst mos dat naar hem vernoemd werd, maar wel de eerste die in Europa voorkomt. Lees ook een interview met Dries in Buxbaumiella (laatste pagina's).

24 maart 2020 - Coronavirus: activiteiten tot de zomer afgelast
De BLWG heeft besloten om vanwege het coronavirus excursies af te zeggen zolang dat nodig is. Als bryoloog/lichenoloog hoef je niet wekenlang binnen te zitten: ga er gerust in je eentje op uit. Als je met meerdere personen op pad wilt gaan, houdt dan voldoende afstand.

1 februari 2020 - Erwin Goutbeek nieuwe voorzitter BLWG
Tijdens de Algemene Ledenvergadering in Utrecht is Erwin Goutbeek gekozen toto nieuwe voorzitter van de BLWG. Hij volgt Klaas van Dort op die na twee termijnen van drie jaar statutair aftreedt. Erwin is een relatief nieuw gezicht binnen de BLWG, maar van jongs af aan betrokken bij natuurstudie en natuurbescherming. Erwin is zelfstandig ecologisch adviseur.

3 augustus 2019 - Hotspots voor mossen en korstmossen op de kaart
Waar liggen de 200 beste plekken voor botanische biodiversiteit? De BLWG werkte mee aan een kaart met biodiversiteitshotspots in Nederland. De duinen van Wassenaar, de omgeving van Staverden en kalkgraslanden in Zuid-Limburg behoren tot de soortenrijkste gebieden in Nederland. Bekijk de hotspots in de Verspreidingsatlas.

12 juli 2019 - Oud-voorzitter Peter Hovenkamp overleden
Volkomen onverwacht is onze oud-voorzitter Peter Hovenkamp op 12 juli 2019 overleden tijdens een expeditie in Maleisië. Peter was sinds zijn studietijd in 1975 actief binnen de vereniging. Hij was, vaak vergezeld van zijn vrouw Gerda, vaste bezoeker van weekends, zomerkampen, lezingendag en excursies. Van 2004-2010 was hij voorzitter van de werkgroep. Hij vertegenwoordigde toen de BLWG in de Vereniging Onderzoek Flora en Fauna (VOFF) bij belangrijke overleggen over de in die periode opgerichte Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF). Ook haalde hij contacten met de KNNV aan. Zijn bestuursperiode was ook de tijd van het completeren van de mossendatabank met historische gegevens en het verschijnen van de eerste Verspreidingsatlas onder redactie van Bart van Tooren. Tijdens excursies viel hij op als geduldig speurder naar interessante mossen, die de groep mogelijk over het hoofd zou hebben kunnen zien. Als onderzoeker van tropische varens bij Naturalis en docent aan de Universiteit Leiden was Peter als geen ander in staat om ingewikkelde materie helder uit te leggen. Wij zullen zijn - vaak humoristische - bijdragen verschrikkelijk missen.

8 juni 2019 - Mossen in Amsterdamse CityTrees onderzocht
Afgelopen week maakte de gemeente Amsterdam bekend dat de 'CityTrees', een opstelling met mospanelen die vieze stadslucht moeten zuiveren, geen enkel effect blijken te hebben op de luchtkwaliteit in de Valkenbergerstraat. In het onderzoek naar de werking van de panelen verzorgde BLWG de monitoring van de vitaliteit van de mossen. In de eerste drie maanden van 2019 stierf bijna de helft van het Kussentjesmos af, vooral in het onderste deel van de installatie. Lees onder meer dit artikel in NRC en de vergaderstukken van de gemeenteraad.

19 maart 2018 - Wageningse bryoloog Gerrit Bax overleden
Op 10 maart 2018 is Gerrit Bax overleden. Sinds 1987 was hij actief met het inventariseren van mossen en na zijn pensionering richtte hij in 1999 de Mossenwerkgroep Wageningen op. Onder Gerrits leiding heeft de werkgroep nagenoeg alle natuurgebieden rondom Wageningen op zaterdag excursies bezocht. Daarnaast werd met één of meer leden van de werkgroep elke dinsdagochtend een gebied geïnventariseerd, meestal als onderdeel van de inventarisaties van de afdeling Wageningen. Dit heeft geresulteerd in twintig rapporten of hoofdstukken van rapporten. De laatste bijdrage was aan de inventarisatievan het Kees van Lohuizenpark in 2016. Dit gebied was klein en goed ontsloten en hij kon de kleine afstanden daar nog net overbruggen. De mooiste vondst van Gerrit was Draadjespeermos. Hij vond het langs de bovenloop van de Renkumse beek. Dit beekdal herbergt nog steeds de enige groeiplaats van deze uiterst zeldzame en onopvallende soort boven de grote rivieren (door Klaas van Dort en Michel Zwarts).

3 februari 2018 - Henk Siebel benoemd tot erelid BLWG
Tijdens de Algemene Ledenvergadering van de BLWG op 3 februari 2018 werd Henk Siebel (1961) benoemd tot erelid van de vereniging. Henk zet zich al sinds zijn studietijd in voor de vereniging. Mede door zijn inzet werd einde jaren tachtig gestart met het systematisch inventariseren van mossen in Nederland, in de periode daarna werkte hij o.a. aan de Beknopte mosflora (2006). Van 2010 tot 2016 was hij voorzitter van de vereniging. Hij is al geruime tijd de drijvende kracht achter taxonomische revisies, recent op basis van dna-onderzoek in samenwerking met Naturalis. Ook werkt hij aan een in de komende jaren te verschijnen nieuwe determinatieflora voor de Nederlandse mossen.

25 januari 2018 - Nieuwe editie Veldgids Korstmossen
Deze week verscheen de nieuwe Veldgids Korstmossen bij de KNNV Uitgeverij. Ten opzichte van de vorige editie uit 2004 bevat de veldgids vooral meer foto's, bijna twee keer zoveel. Om meer foto's per soort te kunnen plaatsen in het formaat van het boek daarom anders gekozen: breder, maar dunner. Meer informatie...

11 december 2017 - Verdwijnen 46 soorten korstmossen uit Groningen?
Korstmossenexperts van de BLWG maken zich grote zorgen over het behoud van de plek met de meeste korstmossen van Nederland: de dijk tussen de Eemshaven en Delfzijl. Als de plannen van Waterschap Noorderzijlvest en aannemers Boskalis en KWR Infra doorgaan, verdwijnen 3 soorten uit Nederland en 46 soorten uit Groningen. Van 23 van die soorten  -typische soorten van West-Europese rotskusten- heeft de provincie Groningen eerder dit jaar nog beloofd in haar Natuurvisie dat ze voor de provincie behouden moeten blijven (Wet Natuurbescherming). Noorderzijlvest negeert ook het advies van de Commissie MER. In plaats van natuurinclusief te bouwen, kiest de aannemer ervoor de stenen waarop de korstmossen groeien grotendeels met beton te overgieten, waardoor de korstmossen verdwijnen. Aanleiding hiervoor lijkt een prestigekwestie: de dijkverbetering moet en zal in recordtempo worden voltooid.

14 november 2017 - Spruitende huikjes
Bryologen van de BLWG en Naturalis hebben bij kweekproeven ontdekt dat Watervedermos over een unieke vorm van ongeslachtelijke voortplanting beschikt. Het voornamelijk onder water levende mos is in staat om vanuit de huikjes op de sporenkapsels nieuwe plantjes te laten ontspruiten. Dit is tot nu toe bij geen enkele andere mossoort vastgesteld. Lees verder op Nature Today...

15 mei 2017 - Brug vernoemd naar Van der Sande Lacoste
Op voorstel van BLWG-lid Henk Timmerman is onlangs een brug in park Frankendael in Amsterdam vernoemd naar bioloog C.M. van der Sande Lacoste (1815-1887). Hiermee eert de BLWG zijn diensten voor de studie van mossen en korstmossen in een tijd dat deze tak van de wetenschap nog in de kinderschoenen stond. Lees verder op Nature today...

25 februari 2017 - Verslag BLWG Zomerkamp 2016
In 2016 organiseerde de BLWG een zomerkamp op het Zweedse Öland. In het verslag kun je lezen welke (korst)mossen, planten, vogels en vlinders er gevonden zijn.

23 februari 2017 - Presentaties BLWG Lezingendag beschikbaar
Op 4 februari 2017 vond de BLWG-lezingendag plaats. De foto's en presentaties zijn op de website te bekijken.

4 februari 2017 - J.J. Barkmanprijs voor Leo Spier en Eddy Weeda
De prof. dr. J.J. Barkmanprijs is op 4 februari uitgereikt aan lichenoloog Leo Spier en vegetatiekundige Eddy Weeda voor hun verdiensten voor het vakgebied van lichenologie en bryologie. Leo Spier (1941) is sinds de jaren '90 actief met het inventariseren van korstmossen, maar maakte zich voor de BLWG verdienstelijk door korstmossen te onderzoeken met dunnelaagchromatografie (TLC). Hierdoor kon het voorkomen van veel nieuwe en bijzondere soorten in Nederland bevestigd worden. Eddy Weeda (1952) verbreedde zijn interesse in de vegetatiekunde in de loop van de tijd ook richting mossen en korstmossen en onderhield veel contact met bryologen en lichenologen. Mossen en korstmossen kregen daardoor een plek in standaardwerken als De Vegetatie van Nederland. De kwaliteit van waarnemingen van mossen en korstmossen in de Landelijke Vegetatiedatabank is hierdoor ook sterk verbeterd.

2 december 2016 - Korstmossen Eemdijk krijgen nieuwe plek
Bij werkzaamheden aan de dijken van Waterschap Vallei en Veluwe dreigde een groeiplaats van bijzondere korstmossen bij Eemdijk verloren te gaan. De aannemer heeft de stenen uit de dijk verplaatst naar een nieuwe plek bij Eembrugge. De BLWG adviseerde enkele jaren geleden bij de voorbereiding van de dijkverberingsplannen hoe om te gaan met bijzondere korstmossen op noorse steen en basalt. (locatie ongeveer hier) Meer op de website van het waterschap >

16 november 2016 - Nieuw soort levermos vernoemd naar Nederlander
Riccia boumanii, dat is de naam van een kort geleden ontdekt levermos op Tenerife. De soort is vernoemd naar Ad Bouman, veenmossenspecialist en BLWG-lid. De Canarische Eilanden worden al lange tijd onregelmatig bezocht door Nederlandse mossendeskundigen, en Ad onderkende het bestaan van deze soort al langere tijd. Hoofdauteur van het artikel Gerard Dirkse beschreef de nieuwe soort samen met Naturalis-onderzoeker Michael Stech, die de identiteit met dna-onderzoek kon bevestigen.

14 februari 2016 - Klaas van Dort nieuwe voorzitter BLWG
Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 13 februari in Tilburg werd Klaas van Dort verkozen tot voorzitter van de BLWG. Zijn voorganger Henk Siebel trad statutair af na twee termijnen van drie jaar. Margriet Bekking is nieuw gekozen in het bestuur en wordt als bestuurslid verantwoordelijk voor het activiteitenprogramma.

19 november 2015 - Basisgids Mossen verschenen
Ben je geïnteresseerd in mossen? Begin je mossenstudie dan met de Basisgids Mossen. Bryoloog en hoofdauteur Klaas van Dort heeft met dit boek ook een prima cursusboek voor mossencursussen gemaakt. In de uitgebreide, rijkgeïllustreerde inleiding komen alle onderdelen van mosplanten en de belangrijkste groeiplaatsen ter sprake.

6 november 2015 - Rode Lijsten vastgesteld
Op 1 januari 2016 worden de Rode Lijsten voor korstmossen (2011) en mossen (2012) vastgesteld. Dat staat in een publicatie in de Staatscourant. De BLWG adviseerde het ministerie van Economische Zaken bij het opstellen van de Rode Lijsten. In 2012 en 2013 verschenen de basisrapporten van de Rode Lijsten als extra nummer van Buxbaumiella.

17 mei 2015 - Uiterst zeldzaam Blaasjesmos op de camping
Dit voorjaar is op elf campings in Nederland het uiterst zeldzame Gestekeld blaasjesmos aangetroffen. Dit mos lijkt een voorkeur te hebben voor kale plekken in grasvelden waar het vorige seizoen caravans hebben gestaan. Mossenkenners staan voor een raadsel, want Blaasjesmossen komen in West-Europa weinig voor en de soort kan zich niet over grote afstanden verspreiden. Lees verder bij Natuurbericht...

28 april 2015 - Zeldzame mossen gevonden op dood hout in West-Brabants bos
In West-Brabant ligt een bijzonder bosreservaat: landgoed Mattemburgh. Het bos op het landgoed is in 1880 aangeplant. Al vele tientallen jaren vindt er geen beheer meer plaats in het bos, waardoor er veel omgevallen bomen te vinden zijn. Op het rottende hout vonden mossendeskundigen van de KNNV Roosendaal afgelopen jaar drie landelijk zeldzame mossen: Krulbladmos, Geklauwd pronkmos en Breed moerasvorkje. Het Breed moerasvorkje is zelfs zeer zeldzaam en was tot nu toe alleen bekend van bossen op de Veluwe. Lees meer op Natuurbericht.nl

22 februari 2015 - Kuifhaarmuts in Nederland gevonden
Midden in Hilversum is een nieuwe mossoort voor West-Europa gevonden, Kuifhaarmuts (Orthotrichum comosum). Ontdekker en Hilversummer Henk Siebel vertelde er over bij het radioprogramma Vroege Vogels. Meer lees je op Natuurbericht.nl...

23 december 2014 - Activiteitenprogramma 2015 en Lezingendag bekend
Het programma van de BLWG-lezingendag op 7 februari 2015 en de (korst)mossenexcursies in het voorjaar zijn bekend. U vind ze in de agenda.

9 april 2014 - Twee nieuwe groeiplaatsen Geel Schorpioenmos
Na diverse plekken in en om de Wieden, de Hel, en het Brecklenkampse veld is er nu een vierde plek waar in korte tijd Geel schorpioenmos is gevonden, namelijk het Korte Broek bij Vaassen. Alterra-onderzoeker en bryoloog Rienk-Jan Bijlsma vond de soort daar in een terrein dat in de jaren negentig door natuurherstel geschikt is geworden voor dit mos dat voorkeur heeft voor plekken met basenrijke kwel. Meer informatie op de website van Geldersch Landschap. UvA-onderzoeker Casper Cusell vond onlangs ook een nieuwe groeiplaats in de Wieden, waar zich al enkele grote populaties bevinden.

4 april 2014 - Detailgegevens verzamelen met WebObs (Android)
Detailgegevens van mossen en korstmossen in het veld verzamelen? Gebruik dan de Android app WebObs in combinatie met je Telmee-account. Ingevoerde gegevens worden na validatie, gewoonlijk binnen een week zichtbaar in de verspreidingsatlas.

3 april 2014 - Chinese Grimmia vernoemd naar Henk Greven
De Nederlandse Grimmia-specialist Henk Greven heeft een nieuwe soort in de muisjesmossen naar zich vernoemd gekregen: Grimmia grevenii C. Feng, X.L. Bai & J. Kou. De soort werd gepubliceerd in het maart-nummer van het Amerikaanse wetenschappelijke tijdschrift The Bryologist. Grimmia grevenii komt voor in een vulkanisch gebied in noord-oost China.

2 april 2014 - Adreswijziging BLWG
Het bureau van de BLWG is verhuisd naar Breda. Het nieuwe postadres vind u op de pagina met contactinformatie. Het vaste telefoonnummer komt te vervallen.

19 maart 2014 - Kamveenmos in het Fochtelooërveen
Afgelopen jaar is tijdens vegetatieonderzoek door Natuurmonumenten in het Fochtelooërveen Kamveenmos teruggevonden. Vroege Vogels maakte er een item over met ontdekker Klaas van der Veen en bryoloog Klaas van Dort.

25 januari 2014 - Dooiermos Oxneria huculica bij toeval ontdekt
Een foto maken van een boom met kleurige korstmossen en dan een nieuwe soort voor Nederland ontdekken. Dat overkwam IVN-natuurgids Michiel Sytsma. Lees op Natuurbericht hoe het dooiermos Oxneria huculica werd ontdekt of beluister het verhaal op Vroege Vogels.

14 december 2013 - Partijen tekenen contract Verspreidingsatlas.nl
De samenwerking in het door de BLWG beheerde webplatform Verspreidingsatlas.nl wordt de komende vijf jaar voortgezet. De BLWG heeft daartoe een nieuwe intentieverklaring getekend met FLORON, de Nederlandse Mycologische Vereniging en het Landelijk Informatiecentrum Kranswieren tijdens de FLORON-dag in Nijmegen. Op Verspreidingsatlas.nl is groeiende hoeveelheid informatie over de ecologie en verspreiding van alle meercellige planten- en schimmelgroepen te vinden. Ook is de website interactief en kunnen vrijwilligers uit de achterban van de organisaties foto's plaatsen, meedoen aan inventarisatieprojecten en informatie over de verspreiding van soorten opzoeken. De atlas maakt gebruik van de Nationale Databank Flora en Fauna en is een mooi voorbeeld van hoe meer dan 25.000.000 gevalideerde florawaarnemingen inzichtelijk gemaakt kunnen worden voor een breed publiek.

12 december 2013 - Kaboutermos na 32 jaar teruggevonden
Kaboutermos, Buxbaumia aphylla, is voor het eerst sinds 1981 weer gevonden, op een begraafplaats in Elspeet. Het mos vooral bijzonder omdat de mosplanten -een stengel met blaadjes- onooglijk klein zijn, maar wel jaarlijks een enorm sporenkapsel maken. De laatste, eenmalige, vondst was langs het spoor tussen Ede en Arnhem. Ook toen was de soort al langere tijd niet meer gevonden. Meer informatie op de website van Natuurbericht. Kort na de eerste vondst werd de soort ook gevonden op een begraafplaats in Rhenen.

19 augustus 2013 - BLWG Zomerkamp 2014 Noorwegen
In 2014 organiseert de BLWG een bryologisch/lichenologisch zomerkamp. Dit jaar is de keuze gevallen op een Scandinavische bestemming, namelijk Dovrefjell / Rondane in Noorwegen. Meer informatie over de bestemming leest u in de brochure. Aanmelden kan tot 1 maart 2014.

28 juli 2013 - Veldgids korstmossen weer leverbaar
De KNNV Uitgeverij en de BLWG hebben een herdruk van de Veldgids Korstmossen uit 2004 mogelijk gemaakt. De gids was enige tijd uitverkocht, maar is nu weer leverbaar. De BLWG verkoopt een deel van de oplage via de webwinkel. Koop je het boek samen met de Veldgids korstmossen van duin, heide en stuifzand, dan betaal je voor beide boeken slechts € 50 (alleen voor BLWG-leden). Bestellen kan in de BLWG-webwinkel.

30 mei 2013 - Mossen overleven 400 jaar in gletsjer
Canadese onderzoekers hebben mossen die 400-600 jaar in het ijs van een gletsjer zaten, in het lab tot leven gewekt. Ook bleek dat ingevroren mossen weer tot leven kwamen op plekken waar de gletsjer zich door het warmer wordende klimaat teruggetrokken heeft. Mossen, en ook korstmossen, staan er om bekend dat ze tegen extreme omstandigheden kunnen, zoals droogte, hitte en strenge vorst. De mossen na 400 jaar invriezen nog steeds kunnen leven, was nog niet bekend. Lees verder op Scientas.nl of het wetenschappelijke artikel in PNAS.

22 mei 2013 - Verslag BLWG-zomerkamp 2012 Cornwall
In het laatste nummer van Buxbaumiella stond een samenvatting van de vondsten van mossen en korstmossen tijdens het BLWG-zomerkamp in Cornwall in 2012. Het volledige rapport met een verslag van alle excursiedagen, complete soortenlijsten en een beschrijving van het gebied is nu te downloaden.

17 april 2013 - Themanummer exoten Natura
Onlangs is bij de achterban van de KNNV en alle PGO’s een themanummer van het tijdschrift Natura over exoten op de mat gevallen. Het themanummer geeft een overzicht van de vele facetten van exoten in Nederland. U kunt de PDF van het themanummer downloaden.

16 april 2013 - Mossen en korstmossen op Vroege Vogels TV
Op 2 april vertelde Klaas van Dort over de wondere wereld van mossen en korstmossen bij Vroege Vogels TV. Kijk het fragment hier terug.

31 maart 2013 - Nieuwe Rode Lijst Mossen verschenen
Iets minder mossen zijn in hun voorkomen bedreigd in de afgelopen tien jaar. Dat blijkt uit de publicatie van het Basisrapport voor de Rode Lijst Mossen 2012 (BLWG-rapport 14) dat de BLWG maakte in opdracht van het ministerie van Economische Zaken. Door natuurontwikkeling, natuurbeheermaatregelen en afname van zure regen is een flink aantal soorten de laatste tijd toegenomen en niet meer bedreigd. Toch staat bijna de helft van de mossen op de Rode Lijst. De weinig concurrentiekrachtige mossen hebben  het nu vooral te verduren van stikstof uit landbouw en verkeer. Lees het volledige nieuwsbericht op de website van Natuurbericht of luister naar het interview op Vroege Vogels.

24 oktober 2012 - Lindbergia 35 opgedragen aan Heinjo During
Een speciaal nummer van Lindbergia is opgedragen aan BLWG-erelid Heinjo During. Eind vorig jaar nam Heinjo vanwege zijn pensioenafscheid van zijn werkgever, de Universiteit Utrecht waar hij aan populatiebiologie van o.a. mossen werkte. Heinjo is jarenlang de drijvende kracht achter Lindbergia geweest, auteur van o.a. de Beknopte mosflora, en geldt nog altijd als een autoriteit in de internationale mossenwereld. Lindbergia is een open access tijdschrift uitgegevendoor de BLWG en de Nordic Bryological Society.

11 juli 2012 - Purper schorpioenmos terug in Nederland
Op Texel, ik het Mokslootgebied heeft oud-Staatsbosbeheermedewerker en BLWG-vrijwilliger Kees Bruin het Purper schorpioenmos teruggevonden. De soort stond lang als uitgestorven te boek en werd voor het laatst in 1951 langs de Mosbeek (Twente) gevonden. Te terugkeer in onder meer te danken aan het natuurherstel, 20 jaar geleden, in het Mokslootgebied, waardoor veel soorten van kale zandige bodem in teruggekomen zijn. Luister naar de reportage op Vara's Vroege Vogels.

8 juni 2012 - Mobiele verspreidingsatlas mossen en korstmossen
Met je smartphone in het veld foto's en beschrijven van (korst)mossen opzoeken om te kijken of je determinatie kan kloppen? Nu is er de Mobiele Verspreidingsatlas. Dit een aangepaste versie van Verspreidingsatlas.nl met grotendeels dezelfde informatie: actuele verspreidingskaarten, foto's en beschrijvingen van soorten, maar dat zo gemaakt dat het precies op het scherm van een smartphone past. Ga op je mobiel naar www.verspreidingsatlas.nl/mobiel of scan de QR-code hiernaast.

19 april 2012 - Nieuwe inventarisatiehandleiding
De BLWG heeft de handleiding voor het inventariseren van mossen en korstmossen geactualiseerd. Deze is als pdf (downloaden) beschikbaar en zal in de loop van het jaar ook als boekje verschijnen. De handleiding is sterk gericht op het digitaal aanleveren van waarnemingen, zowel op de klassieke manier (Excel-formulier) als met smartphones en waarnemingenwebsites. De streeplijsten en het Excel-formulier blijven ongewijzigd.

2 april 2012 - Rhododendronkorst, een nieuwe soort uit Nederland
Op Rhododendronstruiken op twee plaatsen in Nederland is een nieuw soort korstmos ontdekt. De soort wordt binnenkort beschreven in het wetenschappelijke tijdschrift The Lichenologist en draagt de naam Rhododendronkorst (Fellhaneropsis rhododendri). Het bijzondere aan de soort is dat deze op levende bladeren groeit. Dat kan alleen op plaatsen waar de luchtvochtigheid erg hoog is en luchtvervuiling grotendeels afwezig. De meeste soorten bladbewonende korstmossen komen in tropische landen voor. Ontdekker André Aptroot legt het uit in een interview op Vroege Vogels radio (vanaf circa 1:08:00). Bron: Natuurbericht.

28 maart 2012 - Een nieuwe blik op Iepenmos
Op 28 maart 2012 verscheen in het mossentijdschrift Lindbergia (tegenwoordig voor iedereen online toegankelijk) een Engelstalig artikel van Arno van der Pluijm over Zygodon stirtonii in Nederland. Zygodon stirtonii kan beter als een variëteit opgevat worden dan als een aparte soort. Bij het uitpluizen van oude collecties bleken er vaak ‘verkeerde’ mannetjes (van Z. viridissimus) te zitten tussen kapselende Z. stirtonii. Waarschijnlijk kunnen beide gewoon kruisen en nakomelingen krijgen. Zygodon stirtonii blijkt behoorlijk zeldzaam te zijn en breidt zich i.t.t. andere Zygodon-soorten nauwelijks uit. Dit hangt wellicht samen met het vrijwel uitblijven van kapselvorming. Je kunt er meer over lezen in Lindbergia.

25 februari 2012 - Barkmanprijs voor André Aptroot en Kok van Herk
De prof. J.J. Barkmanprijs is tijdens de BLWG-ledendag op 25 februari in Zwolle uitgereikt aan lichenologen André Aptroot (1961) en Kok van Herk (1956). De Barkmanprijs is er voor personen die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de veldbryologie of veldlichenologie in Nederland. Beide prijswinnaars hebben zich sinds de jaren '80 actief beziggehouden met het verzamelen van grote hoeveelheden verspreidings- en monitoringgegevens en zijn auteur van diverse veldgidsen en talloze publicaties. Mede door hun inzet is de Nederlandse korstmosflora wereldwijd één van de best gedocumenteerde. Met name de veldgidsen hebben ervoor gezorgd dat de belangstelling voor de studie van korstmossen sterk is gestegen.

20 januari 2012 - Rode Lijst Korstmossen verschenen
De onlangs verschenen Rode Lijst van bedreigde korstmossen is met 311 bedreigde en verdwenen soorten iets langer dan de vorige editie uit 1998. Nu is 46 procent van de in 683 in Nederland voorkomende korstmossen in enige vorm bedreigd, tegen 42 procent in 1998. Vooral soorten die gevoelig zijn voor de uitstoot van stikstof in landbouwgebieden zijn nu vaker bedreigd. Dit zijn met name op bomen levende soorten, zoals Purper geweimos en Gewoon schorsmos, die al in de jaren 1980 uit grote delen van West-Nederland verdwenen waren door zure regen uit fabrieksschoorstenen. Nu verdwijnen ze in de rest van Nederland op grote schaal door de invloed van intensieve veehouderij. Deze achteruitgang geeft aan dat inspanningen om milieuvervuiling door de intensieve veehouderij te stoppen nog onvoldoende werken. Lees het basisrapport van de Rode Lijst korstmossen. Het boekje van de Rode Lijst korstmossen kan worden besteld in de BLWG-winkel.

23 juli 2011 - Informatie verspreidingsatlas nu ook in Soortenregister
Verspreidingsatlas.nl, een site van de BLWG, bestaat nu vier jaar en bevat een schat aan informatie over mossen, korstmossen, paddenstoelen en kranswieren. De BLWG heeft in samenwerking met Naturalis een deel van de soortinformatie gedeeld met het Nederlands Soortenregister. Voorlopig betreft het alleen de soortteksten van mossen, zoals Kussentjesmos. De bedoeling is om informatie die voor een breed publiek interessant is te delen. Voor specialistische informatie kunnen bezoekers van het Soortenregister doorklikken naar de Verspreidingsatlas.

19 juli 2011 - Veldgids Korstmossen van duin, heide en stuifzand
De BLWG heeft een nieuwe veldgids uitgegeven waarin de meeste grondbewonende soorten van duin, heide en stuifzand worden behandeld. De geslachten Cladonia (Rendiermossen) en Peltigera (Leermossen) worden compleet behandeld. Ten opzichte van eerdere veldgidsen de beschrijvingen per soort langer en zijn er meer illustraties opgenomen, zowel foto's als tekeningen. Voor het eerst sinds 1978 is er ook weer een determinatietabel voor Cladonia's en Peltigera's. De inleiding bevat ook een overzicht van kenmerkende soorten voor de verschillende biotopen waarin grondbewonende korstmossen voorkomen. De nieuwe veldgids is exclusief via deze website te bestellen.

30 mei 2011 - BLWG Meerjarenvisie 2011-2014
Het bestuur van de BLWG heeft de Meerjarenvisie 2011-2014 opgesteld. Hierin staat welke taken de BLWG momenteel uitvoert en wat de ambities voor de komende jaren zijn. Centraal staat het in stand houden van de kernactiviteiten: gegevens verzamelen en activiteiten organiseren gericht op het ontwikkelen en verbreden van kennis over mossen en korstmossen. In de komende jaren werkt de BLWG aan nieuwe publicaties zoals een verspreidingsatlas mossen en een veldgids korstmossen van duin, heide en stuifzand.

18 mei 2011 - Plaag in orchideeënkas blijkt onbeschreven korstmos
Bij een kweker in de provincie Utrecht is begin vorig jaar een nieuwe korstmossoort ontdekt die op bladeren van orchideeën groeit. In het wetenschappelijke tijdschrift Lichenologist beschreef onderzoeker André Aptroot deze opmerkelijke nieuwe soort voor de wetenschap als Arthonia orchidicida. De soort groeit op levende bladeren van gekweekte exotische orchideeën in een kas. Pogingen om het korstmos te bestrijden hebben nog niet gewerkt. Bron: Natuurbericht. De ontdekker vertelde in het radioprogramma Vroege Vogels (doorspoelen naar 0:21:00) over zijn vondst.

13 april 2011 - Lindbergia nu Open Access tijdschrift
De BLWG en de Nordic Bryological Society geven sinds 1979 het wetenschappelijke tijdschrift Lindbergia uit. De laatste jaren waren er problemen met de verkrijgen van voldoende artikelen, samenhangend met de lagere verschijningsfrequentie. Om deze trend te doorbreken is besloten om Lindbergia om te zetten in een Open Access tijdschrift. Dit betekent dat het tijdschrift niet meer in gedrukte vorm verschijnt en de inhoud van nieuwe nummers gratis te lezen is. Het is dus niet meer nodig om abonnee te zijn. Naast het openstellen van artikelen, is er ook een voordeel voor de auteurs: nieuwe artikelen kunnen direct worden geplaatst. Lindbergia heeft ook een eigen internetadres: www.lindbergia.nu. Hierop zijn inmiddels de eerste artikelen te lezen.

19 januari 2011 - Hergebruik steen redt korstmossen bij dijkverzwaring
Op dijken die bekleed zijn met natuursteen, komen van oudsher veel bijzondere korstmossen voor. Wanneer bij dijkverzwaring het natuursteen wordt vervangen door beton, verdwijnen deze korstmossen. Stichting Waterproef en de BLWG vonden een oplossing voor dit probleem. Veel van deze soorten overleven de dijkverzwaring wanneer het natuursteen, met de hierop aanwezige korstmossen, gedeeltelijk wordt hergebruikt. Lees verder op de website Natuurbericht.

5 november 2010 - DNA-barcoding Nederlandse mossen van start
De BLWG gaat de komende maanden Naturalis helpen met het verzamelen van monsters van alle Nederlandse mossen. Van alle 600 in Nederland voorkomende mossoorten worden één of meer exemplaren verzameld en door Naturalis tot een dna-barcode verwerkt. Een dna-barcode bevat stukjes van de genetische code, waarmee een soort uniek te identificeren is. Onderzoekers in binnen- en buitenland kunnen de gegevens gebruiken voor vergelijking en voor het bepalen van verwantschappen tussen soorten. De BLWG verzamelt in dit project tegelijk ook gegevens over actuele groeiplaatsen van zeldzame soorten, en hoopt uitsluitsel te krijgen over soorten waarbij nu twijfel bestaat over de identiteit.

16 september 2010 - BLWG tekent voor Nationale Databank Flora en Fauna
Met de bijeenkomst 'Nederland duurzaam en groen' is op 16 september gevierd dat de Nationale Databank Flora en Fauna en de Gegevensautoriteit Natuur zelfstandig worden. Tijdens de bijeenkomst is ook de nieuwe website van Het Natuurloket gelanceerd. Op deze website kunnen bouwers, projectontwikkelaars, overheden en terreinbeherende organisaties per gebied achterhalen welke bijzondere planten en dieren er zitten. De BLWG is lidorganisatie van de Stichting Nationale Databank Flora en Fauna, waarin de databank en gegevens veilig zijn ondergebracht. BLWG-voorzitter Henk Siebel tekende samen met tien andere organisaties een samenwerkingovereenkomst. Het samenvoegen van databanken met natuurgegevens van de tien PGO's en enkele andere organisaties zorgt ervoor dat de gegevens toegankelijker worden en meer zullen worden gebruikt, voor zowel natuurbescherming, onderzoek en educatie.

30 juni 2010 - Kruikmos na 100 jaar teruggevonden
Het als uitgestorven beschouwde Kruikmos (Splachnum ampullaceum) is na 100 jaar weer teruggevonden op Nederlandse bodem. De ontdekking werd gedaan op het Drentse hoogveenterrein het Witterveld, eigendom van het ministerie van Defensie. Kruikmos groeit hier op een oude koeienvlaai in hoogveenheide. Het is één van de weinige mossoorten die specifiek aan dierlijke uitwerpselen of resten is gebonden. Voor bryologen is deze vondst aanleiding om specifiek naar Kruikmos te zoeken in begraasde, natte natuurterreinen. Lees het volledige bericht op de website van Defensie.

12 juni 2010 - J.J. Barkmanprijs voor bryoloog Chris Buter
Op zaterdag 12 juni is in Natuurmuseum Brabant in Tilburg de eerste J.J. Barkmanprijs voor veldbryologie uitgereikt aan Chris Buter uit handen van BLWG-voorzitter Henk Siebel. De BLWG heeft de J.J. Barkmanprijs in het leven geroepen om verenigingsleden te prijzen die zich verdienstelijk hebben gemaakt met het inventariseren van (korst)mossen en kennisoverdracht naar beginnende mossenliefhebbers. De prijs is genoemd naar prof. J.J. Barkman die in de periode 1950-1970 veldonderzoek deed naar het voorkomen van mossen en korstmossen in Nederland en België. Door hem werd in de jaren 1970 de term “epifytenwoestijnen” geïntroduceerd voor gebieden waar door de zure regen geen mossen en korstmossen op bomen voorkwamen. Hij promoveerde op onderzoek aan de samenhang in het voorkomen van soorten op bomen in relatie tot omgevingsfactoren. Barkman was een enthousiast docent die zijn kennis met vele studenten heeft gedeeld. Chris Buter (75) is de man achter de Veldgids Mossen en de recent verschenen Fotogids Mossen. Door zijn inspanning zijn deze boeken totstandgekomen, waardoor een breed publiek kennis kan maken met de boeiende wereld van de mossen. Chris is ook al lange tijd actief als veldonderzoeker. In westelijk Brabant heeft hij in talloze natuurgebieden de mosflora in kaart gebracht, waarbij elk project werd afgerond met een rapport aan de beheerder, zodat bijzondere soorten beschermd konden worden. Gedurende de afgelopen 25 jaar heeft Chris zich ook ingespannen om zijn mossenkennis in het veld over te dragen aan een groot aantal mensen, met name uit Brabant, Zeeland, Zuid-Holland en ook net over de grens in Vlaanderen. De uitreiking van de prijs vond plaats tijdens de feestelijke presentatie van de Fotogids Mossen waarbij zo'n 40 mensen aanwezig waren.

16 april 2010 - Fotogids mossen van Nederland en België
De nieuwe Fotogids Mossen van Nederland en België is de opvolger van de Veldgids Mossen uit 1998. Deze nieuwe uitgave bevat foto's en korte beschrijvingen van 600 soorten blad- en levermossen. Een perfecte aanvulling op de determinatietabellen uit de Beknopte mosflora. Dankzij de rijk geïllustreerde inleiding kan de gids ook als lesboek voor mossencursussen dienen. De gids is vanaf de tweede helft van april verkrijgbaar bij de KNNV Uitgeverij en in de gespecialiseerde boekhandel. Er is ook lijst met errata beschikbaar.

29 maart 2010 - Een bijzonder moerasmos in de Bennekomse Meent
Onderzoeker Camiel Aggenbach van KWR Watercycle heeft in de Bennekomse Meent Gekruld sikkelmos (Drepanocladus sendtneri) teruggevonden. Deze soort was voor het laatst op die plek in 1964 gevonden. Er zijn momenteel maar een paar groeiplaatsen van dit moerasmos in Nederland, vooral in natte duinvalleien. Trilveen, waarin de soort in de Bennekomse Meent groeit is een van de meest kwetsbare en bedreigde biotooptypen in ons land. Meer informatie op de website van Staatsbosbeheer.

22 februari 2010 - BLWG partner coalitie Biodiversiteit 2010
Tijdens een feestelijke bijeenkomst in Naturalis werd op 28 januari het Internationaal Jaar van de Biodiversiteit gestart. De BLWG is partner van de Coalitie Biodiversiteit 2010, die zich ten doel stelt om draagvlak te creeëren voor het behoud van biodiversiteit. De BLWG draagt bij met haar activiteiten op het vlak van verspreidingsonderzoek en het ontsluiten van kennis over mossen en korstmossen voor een groter publiek, onder meer via www.verspreidingsatlas.nl.

24 januari 2010 - Verspreidingsatlas.nl in de lucht
De online-verspreidingsatlas voor mossen en korstmossen heeft een eigen domeinnaam gekregen: verspreidingsatlas.nl. De atlas wordt in de komende maand uitgebreid met paddenstoelen en kranswieren in samenwerking met de Nederlandse Mycologische Vereniging en het Landelijk Informatiecentrum Kranswieren. Gebruikers van de online-atlas kunnen dezelfde gebruikersnaam en wachtwoord gebruiken als voor de BLWG-website.

9 november 2009 - Geel schorpioenmos in De Hel
In natuurgebied De Hel (Staatsbosbeheer) bij Veenendaal is tijdens planteninventarisaties door Geert Kooijman en Han Runhaar het in Europa uiterst zeldzame Geel schorpioenmos aangetroffen. De vondst sluit aan bij de recente ontdekking van andere bijzondere moerassoorten in de nabijgelegen Bennekomse Meent en de Bennekomse Hooilanden. Mossenspecialist Henk Siebel heeft de determinatie van deze lastig te herkennen soort inmiddels bevestigd. Geel schorpioenmos was tot nu toe alleen bekend uit Noordwest-Overijssel, maar kwam tot circa 1950 nog vrijspreid op de zandgronden voor. De BLWG volgt de populaties van Geel schorpioenmos in Natura 2000-gebieden in het Netwerk Ecologische Monitoring. Check ook het interview met Klaas van Dort op Knooppunt Kranenbarg (vanaf 43:10).

29 oktober 2009 - Rijkswaterstaat beschermt korstmossen op dijk Texel
In de Mokbaai op Texel wordt 1,1 kilometer dijk versterkt. Delen van de dijk zijn met basaltblokken bedekt en hierop komen bijzondere korstmossen voor. Voor Rijkswaterstaat, Adviesbureau Ecotex en aannemer De Vries & Van de Wiel heeft de BLWG een advies geleverd hoe bijzondere korstmossen behouden kunnen blijven. Op de plek komen Verrucaria fusconigrescens en enkele andere zeldzame aan de kust gebonden soorten voor. Meer informatie...

16 oktober 2009 - Wat doet Ertsmos in Kamp Westerbork?
Ongezoomd ertsmos (Scopelophila cataractae) is een zeer zeldzame mossoort die gebonden is aan met zware metalen vervuilde bodems. In Nederland komt de soort het meest voor in de omgeving van Budel (Noord-Brabant) waar veel zinkslakken uit de metaalindustrie zijn gebruikt als wegverharding. Hans Colpa, oud-conservator van Kamp Westerbork, en Ben van Zanten, beide van de Drents-Groningse Mossenwerkgroep vonden de soort nabij Kamp Westerbork op een plek waar zink-koolbatterijen zijn gestort na de oorlog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden in Kamp Westerbork gevangenen tewerkgesteld in een batterijensloperij. Het restafval werd na de oorlog in het bos gedumpt. Door de hoge zinkconcentraties groeien hier geen bomen en planten, maar alleen Ertsmos. Mos als stille getuige... Een reportage hierover is te horen op Vroege Vogels Radio en binnenkort ook te zien op TV.

17 september 2009 - Vijfrijig veenmos staat er nog fraai bij in het Bargerveen
Eén van de zeldzaamste veenmossen van ons land, Vijfrijig veenmos (Sphagnum pulchrum), staat er nog prima bij op de enige groeiplaats in het Drentse Bargerveen, zo bleek tijdens een excursie van de Plantensociologische Kring Nederland. Beheerder Staatsbosbeheer heeft de afgelopen jaren samen met de provincie en waterschap gewerkt aan herstel van de hydrologie van het gebied en ontwikkeling van nieuw hoogveen mogelijk gemaakt. Hierdoor zijn de huidige groeiplaatsen van Vijfrijig veenmos goed beschermd en kan de soort zich in de toekomst verspreiden naar nieuwe terreindelen.

1 september 2009 - België beschermt rendiermossen en veenmossen
Op 1 september is in België het nieuwe soortenbesluit in werking getreden, zeg maar de Belgische versie van de Nederlandse Flora- en Faunawet. Opvallend is de beschermingsstatus van tientallen soorten rendiermossen (Cladina sp.) en veenmossen (Sphagnum sp.): het is onder meer verboden deze soorten te verzamelen. Naast deze soorten staat ook Geel schorpioenmos op de lijst. De soorten staan ook vermeld in de Europese Habitatrichtlijn, maar voor rendiermossen en veenmossen kunnen lidstaten zelf besluiten of een beschermde status noodzakelijk is. Zie ook staatsblad met de wetgeving.

25 juli 2009 - Aquarellen Koos Landwehr gedigitaliseerd
Begin 2009 ontving de KNNV een paar honderd niet eerder gepubliceerde tekeningen en aquarellen van de familie van botanisch tekenaar Koos Landwehr (1911- 1996). De BLWG was al in het bezit van de tekeningen die voor de mossenboeken van Landwehr en voor de Beknopte mosflora zijn gebruikt. De tekeningen zijn op initiatief van de BLWG op hoge resolutie gescand. Daarmee kunnen de originelen op een veilige plaats worden opgeborgen. De KNNV zal zorgdragen voor de opslag bij het gemeentearchief in Amsterdam. Ook de collectie die in eigendom van de BLWG was wordt van het Natuurmuseum Tilburg naar Amsterdam verplaatst. Door het digitaliseren zult u met name de schitterende aquarellen regelmatig in publicaties van de BLWG tegenkomen.

22 juni 2009 - Mossen en korstmossen in het natuurbeheer
In het natuurbeheer was voorheen weinig aandacht voor mossen en korstmossen. Uit Rode Lijsten blijkt dat er alle aanleiding is om meer aandacht te geven aan deze groepen. Veel soorten gaan landelijk achteruit. De BLWG heeft samen met Alterra, Universiteit Utrecht, Universiteit van Amsterdam, Bware (Radboud Universiteit) en Forestfun een overzicht gemaakt van de kennis en knelpunten m.b.t. het beheer van voor mossen en korstmossen belangrijke biotopen. U kunt het OBN Preadvies Mossen en Korstmossen bestellen door een mail te sturen naar dkinfobalie@minlnv.nl o.v.v. rapportcode 2009/dk104-O en aantal exemplaren. Rapporten worden kostenloos ter beschikking gesteld. Ook te downloaden op natuurkennis.nl.

27 mei 2009 - Britse korstmossenbijbel herschreven
Goed nieuws voor korstmossenminnend Nederland: er is een nieuw determinatieboek van de Britse korstmossen verschenen (prijs circa 85 euro incl. verzendkosten; zie ook andere online-boekwinkels voor de laagste prijs), een geheel herziene editie van de flora uit 1992. In het boek worden 1873 soorten behandeld, 500 meer dan in de vorige editie. Het boek bevat nagenoeg alle Nederlandse soorten. De determinatietabellen en soortteksten zijn ten opzichte van de eerste editie sterk verbeterd en nagenoeg allemaal aangepast aan de huidige kennis over de verspreiding en ecologie. Een nieuwe editie van een flora brengt ook veel naamswijzigingen met zich mee. De Nederlandse standaardlijst en online-verspreidingsatlas zijn vorig jaar aan deze nieuwe naamgeving aangepast. BLWG'er André Aptroot werkte mee aan de totstandkoming van dit vuistdikke nieuwe standaardwerk.

30 maart 2009 - Darwinjaar Darwinkorstmos
Lichenoloog André Aptroot beschreef samen met een collega Ramalina darwiniana (link naar zijn fotowebsite). De soort verzamelde hij tijdens een expeditie in 2006. Ondanks dat dit één van de grotere korstmossen van de Galapagoseilanden is, werd de soort pas recent herkend. In (sub)tropische gebieden worden nog jaarlijks een paar dozijn nieuwe soorten voor de wetenschap gevonden. Veldwerk door specialisten en training aan universiteiten in de landen zelf is onontbeerlijk om alle nieuwe soorten op te sporen en te beschrijven. Zie ook het artikel in Bionieuws 5 (2009) over deze ontdekking.

24 maart 2009 - 99 korstmossen op Fort Ruigenhoek
Een groep mossen en korstmossendeskundigen bestaande uit André Aptroot, Leo Spier en Klaas van Dort vonden op Fort Ruigenhoek 99 korstmossen. Lees verder op de website van Staatsbosbeheer.

5 maart 2009 - Nieuw schildmos gevonden tijdens BLWG-excursie
Tijdens de BLWG-excursie bij Wolfheze op 28 februari vonden Leo Spier en Klaas van Dort Punctelia reddenda, de eerste vondst in Nederland. De ontdekkers hebben het korstmos de naam Gelobd stippelschildmos gegeven. Dit zusje van Gestippeld schildmos is een atlantische soort die mogelijk door de opwarming van het klimaat Nederland bereikt heeft. De determinatie is inmiddels door diverse specialisten bevestigd. In het eerstvolgende nummer van Buxbaumiella komt een uitvoerige beschrijving van de standplaats. Foto's en meer informatie staat in de online-verspreidingsatlas.

16 januari 2009 - Stuifzanden groter door plaggen en boskap
Deze winter vinden op diverse plekken werkzaamheden plaats om stuifzanden te vergroten. Hiermee komt op termijn nieuw leefgebied voor korstmossen en mossen beschikbaar. Grootschalige werkzaamheden vinden plaatsen in de Loonse en Drunense Duinen (Natuurmonumenten), De Hoge Veluwe, het Rozendaalse Veld (gemeente Rheden, historie).

22 november 2008 - Eco-Graffiti met mos
Een nieuwe trend onder graffitikunstenaars is een milieuvriendelijke: tekst om muren schrijven met mossen en korstmossen. Voorbeelden staan o.a. op HeavyPetal.com. Een recept met yoghurt en mosfragmenten staat hier en hier, en in dit boek over mostuinieren. Bekijk een instructiefilm op YouTube en filmpjes van de studenten Industrial Design Paul Stoutjesdijk en Vivian van der Burgt van de TU Eindhoven. De techniek kan ook grootschalig worden toegepast: dierentuin Artis en aannemer BAM gaan begin 2009 de betonnen wanden van een dierenverblijf met deze methode groener maken; de BLWG adviseerde over de keuze van de mossoorten.

11 november 2008 - Plaggen voor korstmossen, vlinders en reptielen
De Vlinderstichting en enkele andere soortbeschermende organisaties, waaronder BLWG, provincies en terreinbeheerders gaan op verschillende plekken in Nederland kleinschalig plaggen in stuifzanden en heidegebieden om leefgebied te herstellen voor soorten die aan open zand zijn gebonden. De kommavlinder, zandhagedis en korstmossen zijn voorbeelden hiervan. In de eerste fase van het project wordt een kaart opgesteld met de groeiplaatsen van deze soorten, om bestaande populaties niet te verstoren. In de tweede fase worden afspraken gemaakt met terreinbeheerders over de locaties en een bezoek aan de terreinen gebracht. In de loop van 2009 worden de plagwerkzaamheden uitgevoerd.

28 augustus 2008 - Nieuw boekje: Zelf onderzoek doen aan mossen
Mossen zijn goede indicatoren, onder andere voor vochtigheid. Met het boekje Zelf Onderzoek doen aan Mossen op Steen kom je er achter welke mossen bestand zijn tegen extreme droogte en hoe ze zich hebben aangepast. De onderzoekmethode maakt het mogelijk de vochtigheid van een steenoppervlak te bepalen aan de hand van de mossoorten die er op groeien. Het boekje is volledig in kleur uitgegeven en geeft uitleg over mossen, de onderzoekmethode en bevat een zoekkaart om de twaalf meeste voorkomende soorten op naam te brengen. Lees verder...

28 juni 2008 - Mossen en korstmossen gevoelig voor ammoniak
Dat mossen en vooral korstmossen een gevoelige indicator zijn voor stikstofdepositie laten onderzoekers van Alterra en De Radboud Universiteit zien in een onlangs verschenen Alterra-rapport. In veel natuurtypen, vooral heide, stuifzanden, venen zijn mossen en korstmossen snelle indicatoren voor vermesting. Dankzij het gezamenlijke korstmossenmeetnet van een aantal provincies kunnen de effecten van stikstof uit de landbouw sinds 1979 betrouwbaar in kaart gebracht worden.

20 juni 2008 - Aandacht voor invasieve exoten
De BLWG en andere PGO's besteden dit jaar extra aandacht aan invasieve exoten: soorten die nog maar kort in Nederland voorkomen en schade aanrichten. Het meest bekende voorbeeld is Grijs kronkelsteeltje, die zich in 30 jaar inmiddels overal in het land heeft gevestigd en in heide en stuifzanden andere soorten verdrukt. Een soort die zich nog steeds uitbreidt is Gaaf kantmos (Lophocolea semiteres). We vragen waarnemers om extra alert te zijn op deze soort in de Zuid-Hollandse duinen, Drenthe en op de Veluwe en waarnemingen te melden via telmee.nl. Deze actie wordt mogelijk gemaakt door de Commissie voor Invasieve Exoten van het ministerie van LNV.

12 maart 2008 - Verspreidingatlas korstmossen online
De BLWG heeft een betaversie van de verspreidingatlas korstmossen online gezet. De verspreidingsatlas is voor de zeldzamere soorten compleet. Van de algemene soorten ontbreken nog veel gegevens. Deze zullen later worden toegevoegd. De atlas is totstandgekomen met medewerking van André Aptroot, Kok van Herk (LON) en Maarten Brand.

17 juni 2007 - Nieuwe mossoort voor Nederland: Spettermos
BLWG'er Rienk-Jan Bijlsma vond op de Hoge Veluwe het mos Blindia acuta, dat luistert naar de naam Spettermos. De soort groeide op rond 1920 aangevoerde zandsteenblokken. Op die zandsteenblokken zijn diverse zeldzame mossen gaan groeien, waarvan sommige vermoedelijk zijn meegenomen uit de groeves in Maulbronn in het Zwarte Woud. Blindia acuta komt in de regio echter niet voor, en heeft dus op eigen kracht Nederland bereikt. Aangevoerde natuursteen is een belangrijk substraat voor mossen en korstmossen in Nederland. Graniet, basalt, kalksteen en zandsteen op de hunebedden, dijken en grafstenen zijn voor veel soorten de enige mogelijke groeiplaats in een land waar natuurlijke rotsen nagenoeg ontbreken.

10 april 2007 - Ledenblad in een nieuw jasje
Nummer 77 van Buxbaumiella, het ledenblad van de BLWG, verscheen vandaag in de nieuwe opmaak. De meest opvallende veranderingen zijn het grotere formaat, de omslag en de indeling met twee kolommen. Het omslagontwerp is geïnspireerd op stijlen uit de jaren '70. Het lettertype in het binnenwerk heeft een opvallende cursief, waardoor wetenschappelijke soortnamen beter te onderscheiden zijn.

26 november 2006 - Weer een nieuwe mossoort in Nederland: Hakig dubbeltandmos
Hans Colpa en Ben van Zanten van de Drents-Groningse Mossenwerkgroep vonden vorige week in Stadskanaal een nieuwe mossoort in Nederland: Hakig dubbeltandmos (Didymodon ferrugineus). Deze soort kwam tot voor kort in een buurt alleen in de Belgische Ardennen voor en kon probleemloos met de Beknopte Mosflora op naam worden gebracht. In Stadskanaal groeit de soort op een graf op de begraafplaats. De beheerder van de begraafplaats is inmiddels op de hoogte gesteld van de bijzondere vondst. Met deze vondst telt de Nederlandse mosflora nu 614 soorten en variëteiten.

11 maart 2006 - Nieuwe mosflora verschenen
Tijdens de jaarlijkse BLWG-lezingendag in Tilburg is de nieuwe Beknopte Mosflora van Nederland en België gepresenteerd. Met dit langverwachte boek is er een moderne beschrijving van alle Nederlandse en Belgische mossen gekomen, en een uitstekende determinatiesleutel om alle soorten op naam te kunnen brengen. De auteurs overhandigden het eerste exemplaar aan professor Eric Smets, directeur van het Nationaal Herbarium Nederland. De mosflora is te koop bij de KNNV Uitgeverij.